Cách kiểm tra sức khỏe cơ xương khớp tại nhà

Kiểm tra sức khỏe cơ xương khớp tại nhà qua các bài tập cơ bản là cách hiệu quả để đánh giá chức năng, phát hiện sớm vấn đề và duy trì sức khỏe hệ vận động.

Sức khỏe cơ xương khớp đóng vai trò quan trọng trong khả năng vận động và chất lượng sống mỗi ngày. Tuy nhiên, nhiều người thường bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo ban đầu như đau lưng, cứng khớp hay tê mỏi tay chân.

Việc tự kiểm tra tại nhà không chỉ giúp phát hiện sớm các vấn đề mà còn tiết kiệm thời gian, chi phí. Với vài bước đơn giản, bạn hoàn toàn có thể theo dõi tình trạng cơ xương khớp của mình. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách kiểm tra hiệu quả ngay tại nhà. 

>> Xem thêm: Nhận diện sớm triệu chứng thoái hóa khớp để tăng khả năng điều trị

Kiểm tra khớp vai

Khớp vai là một trong những khớp vận động linh hoạt nhất cơ thể, khi khớp này bị ảnh hưởng sẽ khiến cho sinh hoạt hằng ngày theo đó mà trở nên hạn chế. Bài kiểm tra đơn giản dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường như viêm, thoái hóa hay hạn chế vận động.

• Giơ tay qua đầu: Đưa cả hai tay lên cao, cố gắng chạm vào nhau phía sau gáy hoặc vươn lên hết mức. Nếu cảm thấy đau, căng tức hoặc không thể giơ tay hết biên độ, có thể khớp vai đang bị viêm hoặc thoái hóa.
• Xoay cánh tay thành vòng tròn: Duỗi thẳng tay, xoay cánh tay theo chuyển động tròn (cả chiều thuận và ngược). Quan sát xem có tiếng kêu lục cục, cảm giác đau nhói hay bị hạn chế chuyển động không.
• Đặt tay sau lưng: Thử đưa tay ra sau lưng và chạm vào vùng giữa lưng. Nếu không thực hiện được hoặc thấy đau, có thể khớp vai đang bị cứng hoặc viêm quanh khớp.

Kiểm tra khớp gối

Khớp gối chịu áp lực lớn từ trọng lượng cơ thể và thường dễ bị tổn thương do vận động sai cách hoặc thoái hóa theo tuổi tác. Bạn có thể kiểm tra nhanh tình trạng khớp gối bằng các bước sau:

• Đứng lên ngồi xuống: Thực hiện động tác đứng lên và ngồi xuống từ ghế khoảng 10 lần. Nếu cảm thấy đau, lạo xạo hoặc khớp gối yếu, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm.
• Gập duỗi gối: Ngồi thẳng, duỗi chân ra rồi gập lại. Quan sát xem có tiếng kêu, cảm giác cứng hoặc đau nhói không.
• Đi bộ vài bước: Di chuyển nhẹ nhàng trong nhà, chú ý dáng đi có đều không, có bị lệch hoặc đau vùng đầu gối không. 

Kiểm tra cột sống

Cột sống được xem như trụ chính, có nhiệm vụ nâng đỡ cơ thể. Do vậy việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề như thoái hóa, lệch đốt sống hoặc đau thần kinh tọa.

Các bước kiểm tra đơn giản, dễ thực hiện tại nhà bao gồm:

• Ngả người ra trước: Đứng thẳng, từ từ cúi người về phía trước như đang chạm tay xuống đất. Ghi nhận cảm giác đau, căng cứng hoặc hạn chế vận động ở lưng dưới hoặc giữa.
• Ngả người ra sau: Đứng thẳng, chống hai tay vào hông, từ từ ngả người ra sau. Nếu thấy đau nhói vùng thắt lưng hoặc khó giữ thăng bằng, đó là dấu hiệu cần lưu ý.
• Xoay người trái/phải: Đứng thẳng, xoay thân trên sang trái rồi sang phải. Nếu có cảm giác đau, cứng hoặc lệch, có thể liên quan đến cột sống hoặc cơ cạnh sống.
• Nghiêng người sang hai bên: Đứng thẳng, nghiêng thân sang trái rồi phải như đang cố chạm tay vào đầu gối. Quan sát độ linh hoạt và cảm giác đau ở vùng hông hoặc lưng.

Kiểm tra sức mạnh cơ 

Sức mạnh cơ đóng vai trò như yếu tố quan trọng giúp duy trì khả năng vận động, thăng bằng và phòng ngừa té ngã, đặc biệt ở người lớn tuổi. 

Bạn có thể tự kiểm tra để xác định sức mạnh cơ bắp bằng cách động tác đứng lên rồi ngồi xuống khoảng 5–10 lần mà không dùng tay chống vào đùi, ghế hoặc tay vịn. 

Nếu cảm thấy khó khăn, run chân, mất thăng bằng hoặc mỏi nhanh, đó có thể trở thành dấu hiệu giảm sức mạnh cơ vùng đùi, mông và thân dưới. 

Việc tự kiểm tra sức khỏe cơ xương khớp tại nhà là một thói quen đơn giản nhưng mang lại giá trị lớn. Chỉ với vài động tác cơ bản, bạn có thể nhận biết sớm những dấu hiệu bất thường, từ đó chủ động điều chỉnh lối sống, chế độ vận động hoặc tìm đến chuyên gia y tế khi cần thiết.